Zelfs de meest ervaren hobbyist kan het overkomen, een te lage pH-waarde en daardoor vreemd gedrag bij koi. De pH-waarde is de zuurgraad of zuurtegraad van het vijverwater. Een neutrale pH-waarde ligt rond de 7. Een lage pH-waarde zorgt voor zuur water, anderzijds een hoge pH voor een basische oplossing. Voor een vijver is een neutrale pH wenselijk, iets hoger is prima, lager liever niet. De natuurlijke buffer van de pH-waarde is de kH-waarde, de carbonaathardheid. Wanneer de kH-waarde te laag wordt, is de kans groot dat de pH mee zal kelderen. Hierdoor wordt het water te zuur, met alle gevolgen voor het biologische evenwicht, de koi of andere vijverbewoners.
Waarom zakt de kH-waarde in mijn vijver?
De meest genoemde reden waarom de carbonaathardheid zakt is regenwater, wat deels zeker waar is. De pH ligt voor natuurlijke regen op 6, tot maximaal een ph van 4 voor zure regen. Hoewel dit een rol speelt in het verlagen van de zuurgraad van vijverwater, is dit niet de echte oorzaak. Dat is namelijk het vijverleven en de biologische processen welke constant de kH-waarde verlagen. Nitrificerende bacteriën verbruiken kH om ammonium om te zetten tot nitriet, vervolgens nitriet tot nitraat.
Wanneer er geen carbonaat en bicarbonaat wordt bijgevuld, raakt de kH uitgeput in onze vijvers. De natuurlijke buffer van de pH-waarde vervalt, en de kans op een pH-crash wordt aanzienlijk.
Hoe kun je de waarden onderhouden?
Je doet er goed aan om even te controleren wat de pH en kH-waarde is in de vijver. Voor een normale vijver ligt de pH tussen de 7 en 8,5, en de kH dient minimaal 5 te zijn. Mocht de waarde te laag zijn, grijp dan in.
In de meeste gevallen is het heel eenvoudig. Water verversen is vaak voldoende, mits vanzelfsprekend het kraanwater een voldoende hoge kH-waarde heeft. 5 of hoger voldoet, gezien een kH van 5 of hoger prima is voor een vijver. Een wekelijkse waterwissel van 10% is onder normale omstandigheden voldoende. Mocht de kH uit je kraan lager zijn, voeg dan met enige regelmaat een aantal schepjes kH poeder toe.
Is zacht water slecht?
Het is wat tegenstrijdig, maar zacht water is niet per definitie slecht. Sterker nog, de ontwikkeling van koi kan juist verbeterd worden wanneer de hardheid laag is. Het hi (rood) van de koi kan sterk verbeteren, daarnaast heeft een lage kH-waarde een positief effect op de groei. Vooral in Engeland wordt hiermee flink geëxperimenteerd. Door Reversed Osmose (RO) installaties te gebruiken en op deze wijze het water te ontdoen van opgeloste stoffen, waardoor onder andere de kH- en Gh-waarde enorm verlaagd worden.
Zacht water in Japan
In Japan wordt veelal regenwater en smeltwater gebruikt in de mudponds en bassins. Dit water bevat zeer weinig mineralen, de kH- en Gh-waarde zijn dan ook enorm laag (vaak ver onder de 5). Om hiervan een leefbare omgeving te maken voor koi, maken de Japanners gebruik van oesterschelpen om de kH-waarde te bufferen. Zo wordt op natuurlijke wijze een pH crash voorkomen.
De perfecte kH-waarde voor een vijver
Het is moeilijk om te bepalen waar de perfecte kH-waarde ligt. Voor iedere variëteit koi is dit in principe anders. Voor een Shiro Utsuri, is hard water juist gunstig voor de ontwikkeling van het sumi (zwart). Voor een Kohaku met enkel een rood patroon op een witte basis, is zacht water juist weer beter voor de ontwikkeling van het rood. Voor een gezond en evenwichtig vijversysteem is onze raad minimaal een kH-waarde van 5 te hanteren.
Wat je kunt doen wanneer je kH- en pH-waarde te laag zijn:
- Ververs water, liefst al uit voorzorg 10% per week.
- Maak gebruik van oesterschelpen om op natuurlijke wijze de kH-waarde te bufferen, en hierdoor een pH crash te voorkomen.
- Gebruik bij een te lage carbonaathardheid of zuurgraad kH poeder om snel tot goede niveaus te komen voor het vijverleven.
